“ĐAN LÁT” MỘT NGHỀ TRUYỀN THỐNG CỦA DÂN TỘC XINH MUN XÃ CHIỀNG SƠ

Nghề đan lát có thể coi là một trong những nghề có kỹ thuật cao của người Xinh Mun, trước kia hầu như ai ai cũng biết đan lát ngay từ khi còn nhỏ tuổi các trẻ em đã được người già truyền dạy cho những kỹ thuật lựa chọn nguyên liệu, cách thức chế biến nguyên liệu, cách thức đan lát các vật dụng từ đơn giản đến phức tạp.
Nhưng ngày nay, trong thời đại công nghiệp hóa hiện đại hóa ngày càng phát triển nhất là khi các vật dụng trong gia đình được làm bằng nhựa bền, rẻ với các mẫu mã đa dạng được người dân ưa chuộng. Dẫn đến những sản phẩm đan lát truyền thống của dân tộc Xinh Mun dần bị mai một. Từ thực trạng đó, hai bạn học sinh trường PTDTBT THCS Chiềng Sơ đã lựa chọn dự án “Nghiên cứu, sưu tầm, khôi phục và bảo tồn nghề đan lát truyền thống của dân tộc Xinh Mun trên địa bàn xã Chiềng Sơ - huyện Điện Biên Đông - tỉnh Điện Biên”.

Để thực hiện dự án hai bạn học sinh đã tiến hành khảo sát đối với 100 bạn học sinh lớp 9 của nhà trường, 100 người dân từ độ tuổi 18 trở lên và phỏng vấn sâu nghệ nhân. Từ đó hai bạn học sinh đã nảy ra một số giải pháp để bảo tồn, khôi phục nghề đan lát truyền thống của dân tộc mình như: tuyên truyền, giáo dục cho thế hệ trẻ và nhất là các bạn học sinh của nhà trường yêu thích nghề đan lát truyền thống của dân tộc Xinh Mun; tổ chức lớp truyền dạy nghề đan lát; quảng bá các sản phẩm từ nghề đan lát của dân tộc Xinh Mun đến với đông đảo bà con dân tộc khác trên địa bàn xã.

Qua tuyên truyền, quảng bá, tổ chức lớp truyền dạy nghề “đan lát” đối với các bạn học sinh trường PTDTBT THCS Chiềng Sơ và người dân trên địa  bàn xã Chiềng Sơ cho thấy số lượng học sinh và người dân biết đến nghề đan lát truyền thống của dân tộc Xinh mun tăng lên rõ rệt. Ý thức gìn giữ nghề truyền thống của dân tộc được nâng cao, nghề đan lát truyền thống trở thành nét đẹp đáng tự hào của dân tộc Xinh mun nói riêng và các dân tộc khác ở xã Chiềng Sơ nói chung. Gắn nghề đan lát của người Xinh Mun và các loại hình văn hóa du lịch với di tích tháp Chiềng Sơ.  Tạo ra các sản phẩm đan lát góp phần thu hút khách du lịch, tạo tác thêm hoa văn hình ảnh của tháp Chiềng Sơ trên một số vật dụng truyền thống của người Xinh Mun như trên nia, gùi, mâm ăn cơm, … gây ấn tượng cho khách du lịch. Đồng thời quảng bá hình ảnh của tháp Chiềng Sơ, quảng bá sản phẩm đan lát của dân tộc Xinh Mun đến với du khách thập phương, tạo công ăn việc làm góp phần nâng cao thu nhập cho người dân.